Ο Άγιος Πορφύριος δίδασκε πως «Ο απώτερος σκοπός της Ορθοδοξίας είναι το ἵνα ὦσιν ἓν καθὼς ἡμεῖς.»
Η ενότητα του Χριστού και του Πατέρα, όπως την περιγράφει θεολογικά το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, αποτελεί το πρότυπο για την ένωση και σωτηρία όλου του κόσμου. Η αλληλοπεριχώρηση, η αγαπητική συνοχή, και η τέλεια ενότητα των τριών προσώπων αποτελεί τον κατεξοχήν τρόπο με τον οποίο καλείται να ζήσει ο Χριστιανός.
Στην Εκκλησία, όλοι είμαστε ενωμένοι, με κεφαλή τον Χριστό. Τίποτα δεν είναι απομονωμένο, όλα είναι συλλογικά και το κύριο χαρακτηριστικό της ζωής των χριστιανών είναι η ενότητα που υπερβαίνει τις αποστάσεις μεταξύ των ανθρώπων. Κυρίαρχες προϋποθέσεις για τη δημιουργία και την ολοκλήρωσή της ενότητας της Χριστιανικής ζωής είναι η Ειρήνη, η Αγάπη και η Συγγνώμη.
Η Αγάπη
Κατά τον Απόστολο Παύλο, “η αγάπη μακροθυμεί, χρηστεύεται, η αγάπη ου ζηλοί, η αγάπη ου περπερεύεται, ου φυσιούται, ουκ ασχημονεί, ου ζητεί τα εαυτής, ου παροξύνεται, ου λογίζεται το κακόν, ου χαίρει επί τη αδικία, συγχαίρει δε τη αληθεία, πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υποµένει. Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει” (Α’ Προς Κορινθίους, κεφ. 13).
Ο “ύμνος της αγάπης” είναι ένα από τα πιο θεμελιώδη θεο-ανθρωποκεντρικά μηνύματα του Ευαγγελίου, τα οποία έχουν τη δύναμη να μεταλλάξουν ανθρώπους και ολόκληρες κοινωνίες, να επιφέρουν την πολυπόθητη δικαιοσύνη, την ειρήνη, την καταλλαγή.
Έχει «Σταυρό» όμως μέσα της αυτή η Αγάπη και απαιτεί σκληρό αγώνα ενάντια στη φιλαυτία μας.
Επειδή συχνά είμαστε ανίκανοι να αγαπήσουμε αληθινά και εγκάρδια, καταλήγουμε είτε σε προσωπική βία μέσα μας και εναντίον του ίδιου μας του εαυτού που εκφράζεται με κακία, πάθη και εξαρτήσεις, είτε σε διαπροσωπική βία εναντίον του πλησίον μας. Έτσι το κακό καθίσταται φαύλος κύκλος, αναπαράγεται.
Η Συγγνώµη
Η συγγνώμη αποτελεί επακόλουθο και προϊόν της αγάπης. Με την συγγνώμη ασφαλώς δεν καλούμαστε να ξεχάσουμε. Οφείλουμε να θυμόμαστε για να µην ξαναζήσουμε το κακό. Η επιλογή, όμως, της συγγνώμης δείχνει ότι το κακό δεν µας κατευθύνει. Η συγγνώμη δεν αποτελεί ήττα, υποχώρηση ή απώλεια, αλλά συνειδητή απόφαση για απόλυτη και ριζική ρήξη µε το κακό. Η συγγνώμη φέρνει την καταλλαγή µεταξύ των ανθρώπων.
Εφαρμόζοντας τις αρετές της Αγάπης και της Συγγνώμης εντός και έναντι του εαυτού μας αλλά και προς τον πλησίον μας, καλούμαστε, ως Χριστιανοί να μεταμορφώσουμε ριζικά τον εαυτό μας αλλά και τους γύρω μας.
Χρειάζεται να βιώσουμε την ανιδιοτελή Αγάπη ως σύνδεσμο ενότητας μεταξύ μας και να συνυπάρχουμε ενωτικά και αγαπητικά με την κοινωνία των διπλανών μας, για να μας παραχωρηθεί η Χάρις και η δόξα του Θεού και να ενωθούμε μαζί Του.